Εγκυμοσύνη και Αποκόλληση Πλακούντα!

Η αποκόλληση πλακούντα αποτελεί ένα φυσιολογικό γεγονός που συμβαίνει στο τρίτο στάδιο του τοκετού (υστεροτοκία). Μετά την έξοδο του εμβρύου και του αμνιακού υγρού ελαττώνεται ο όγκος στο εσωτερικό της μήτρας και ο σχετικά ανελαστικός πλακούντας υπό την συνεχή επίδραση των συσπάσεων της μήτρας αποκολλάται στην αρχή μερικά και στη συνέχεια ολόκληρος από τη μήτρα.

Υπάρχουν δύο ειδών αποκολλήσεις πλακούντα που συμβαίνουν στο στάδιο της υστεροτοκίας: η περιφερική, όπου ξεκολλάει η περιφέρεια του πλακούντα και συνοδεύεται από αιμορραγία και η κεντρική στην οποία δημιουργείται ένα οπισθοπλακουντιακό αιμάτωμα, ο πλακούντας ξεκολλάει στο κέντρο του και δεν υπάρχει αιμορραγία μέχρι το αιμάτωμα να φτάσει στην περιφέρεια του.

Σε κάποιες περιπτώσεις όμως, μπορεί να συμβεί αποκόλληση πλακούντα στη διάρκεια της κύησης. Εκδηλώνεται συνήθως με κολπική αιμόρροια που ποικίλλει σε ένταση ενώ μπορεί να συνυπάρχει πόνος είτε συνεχής είτε με τη μορφή περιοδικών ωδινών. Στην περίπτωση της κεντρικής αποκόλλησης που είναι και η σοβαρότερη απουσιάζει η αιμόρροια ενώ συνήθως συνυπάρχει σοβαρό κοιλιακό άλγος. Ανάλογα με τη συμπτωματολογία διακρίνονται διαφορετικού βαθμού αποκολλήσεις που ξεκινούν από ασυμπτωματικές αποκολλήσεις που διαπιστώνονται σε τυχαίο υπερηχογραφικό έλεγχο και είναι αυτοπεριοριζόμενες, σε σοβαρότερου βαθμού όπου μπορεί να συνυπάρχει αιμοδυναμική αστάθεια της εγκύου, διαταραχές πήξης και σημεία εμβρυικής δυσπραγίας.

Αίτια αποκόλλησης
Η συχνότερη αιτία αποκόλλησης στη διάρκεια της πίεσης είναι η προεκλαμψία (αυξημένη αρτηριακή πίεση και λευκωματουρία). Η τελευταία εκδηλώνεται στο δεύτερο μισό της κύησης και μια από της επιπλοκές της αποτελεί η αποκόλληση πλακούντα.
Άλλη αιτία αποτελούν τα τραύματα κατόπιν τροχαίου ατυχήματος ή άμεσης πλήξης στην κοιλιακή χώρα. Εκτός από την άμεση πλήξη η αιφνίδια επιβράδυνση μπορεί να αποτελέσει σπανιότερα αίτιο αποκόλλησης η οποία μπορεί να μην εμφανιστεί άμεσα. Για το λόγο αυτό σε έγκυες που εμπλέκονται σε τροχαίο ατύχημα συνιστάται η παραμονή τους στο νοσοκομείο για 24-48 ώρες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η χρήση ζώνης ασφαλείας κατά τη διάρκεια της κύησης προφυλάσει από κακώσεις κοιλιακής χώρας με προϋπόθεση τη σωστή τοποθέτηση των ιμάντων μεταξύ των μαστών και χαμηλά στο υπογάστριο.
Παράγοντες κινδύνου αποτελούν η πολύδυμη κύηση και το υδράμνιο λόγω της μεγάλης διάτασης της μήτρας, η χρήση κοκαΐνης και άλλων ναρκωτικών ουσιών, διαταραχές της πήξης του αίματος (θρομβοφιλίες, αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο),ο εξαιρετικά βραχύς ομφάλιος λώρος, η αυξημένη ηλικία της μητέρας και η πολυτοκία.

Διάγνωση αποκόλλησης πλακούντα
Η διάγνωση της αποκόλλησης του πλακούντα γίνεται συνήθως εκ των συμπτωμάτων της εγκύου. Μικρές υποκλινικές ασυμπτωματικές αποκολλήσεις δεν διαγιγνώσκονται και αποδράμουν χωρίς να γίνουν αντιληπτές. Η παρουσία κολπικής αιμόρροιας που συνοδεύεται από άλλοτε άλλου μεγέθους πόνο οδηγεί τη διαγνωστική σκέψη στο ενδεχόμενο αποκόλλησης. Ο υπέρηχος καταδεικνύει την ύπαρξη της τελευταίας σε ποσοστό περίπου 15-20% κάνοντας σαφές ότι η διάγνωση της αποκόλλησης δεν θα πρέπει να βασίζεται στα υπερηχογραφικά ευρήματα.

Θεραπεία αποκόλλησης πλακούντα
Η αποκόλληση πλακούντα ουσιαστικά δεν θεραπεύεται, με την έννοια ότι δεν υπάρχει κάποιο φάρμακο ή τεχνική που να προκαλεί επανασυγκόλληση του πλακούντα. Η περαιτέρω αντιμετώπιση εξαρτάται από την βαρύτητα των συμπτωμάτων και την εβδομάδα της κύησης. Σε αποκολλήσεις με μικρή κολπική αιμόρροια και ελάχιστο πόνο συνιστάται κατάκλιση, χορήγηση τοκολυτικών φαρμάκων και ενδεχομένως να γίνει ωρίμανση των πνευμόνων του εμβρύου με τη χορήγηση κορτιζόνης ενώ αν το έμβρυο είναι τελειόμηνο μπορεί να επισπευθεί ο τοκετός. Σε βαρύτερη συμπτωματολογία με μεγάλη αιμόρροια που κινδυνεύει η ζωή της μητέρας επισπεύδεται ο τοκετός ανεξαρτήτως εβδομάδας κύησης και λαμβάνονται μέτρα υποστήριξης της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας της εγκύου.